W 2026 roku pracownicy w Polsce mogą liczyć łącznie nawet na ponad 40 dni wolnego – sumując urlop wypoczynkowy, dni ustawowo wolne od pracy, święta branżowe i urlopy okolicznościowe. Co więcej, zmiany przepisów sprawią, że wiele osób nabędzie prawo do dodatkowych dni wolnych. Największą korzyść odczują ci, którzy wcześniej pracowali na zleceniach, kontraktach B2B lub wykonywali pracę za granicą – nowelizacja przepisów pozwoli im doliczyć te okresy do stażu urlopowego.

W 2026 roku pracownicy w Polsce będą mieli do dyspozycji 14 ustawowych dni wolnych od pracy. Spośród nich dwa przypadają w sobotę (15 sierpnia – Wniebowzięcie NMP i 26 grudnia – Boże Narodzenie), co oznacza możliwość odebrania wolnego w innym terminie, a cztery w niedzielę, za które nie przysługuje dodatkowy urlop (5 kwietnia – Wielkanoc, 3 maja – Święto Konstytucji, 24 maja – Zielone Świątki oraz 1 listopada – Wszystkich Świętych).

Pierwsza okazja do odpoczynku w ciągu tygodnia pojawi się już 1 stycznia (czwartek) w Nowy Rok. Kolejne święta to: 6 stycznia – Trzech Króli (wtorek), 6 kwietnia – Wielkanoc (poniedziałek), 1 maja – Święto Pracy (piątek), 4 czerwca – Boże Ciało (czwartek), 11 listopada – Święto Niepodległości (środa), 24 grudnia – Wigilia (czwartek) oraz 25 grudnia – Boże Narodzenie (piątek). Wiele z tych dni w połączeniu z weekendami daje pracownikom szansę na wydłużony odpoczynek, a takie krótkie formy doładowania baterii cieszą się popularnością wśród Polaków.

Mikro-urlopy - nowy trend pracowniczy

Z analiz Grupy Progres wynika, że coraz więcej osób decyduje się na krótkie urlopy trwające od 1 do 3 dni, szczególnie w miesiącach połączonych z długimi weekendami. W marcu, maju i grudniu to aż 94% nieobecności. Są one efektem świąt i naturalnej chęci pracowników do przedłużenia wolnego bez konieczności wykorzystywania dużej liczby dni urlopowych. Mikro-urlopy stają się też sposobem na szybkie odreagowanie stresu i regenerację, a ich popularność rośnie zwłaszcza wśród osób łączących pracę z nauką lub opieką nad rodziną.

Więcej wolnego od 1 stycznia dzięki zmianom w prawie

Nowelizacja przepisów dotyczących urlopu wypoczynkowego zmienia sposób obliczania stażu uprawniającego do 20 lub 26 dni wolnych. Od nowego roku do stażu urlopowego będą wliczane również okresy: pracy na umowach-zlecenie i podobnych, prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej i pracy za granicą. Dzięki temu wielu pracowników, którzy dotychczas nie byli zatrudnieni na etacie i nie mieli w ogóle prawa do urlopu, nabędzie je po raz pierwszy, a inni zyskają możliwość szybszego osiągnięcia dłuższego wymiaru wolnego. Według danych GUS z marca 2025 r. ponad 1,39 mln osób pracowało wyłącznie na podstawie umów cywilnoprawnych, a w I kwartale 2025 r. działało w Polsce 2,8 mln aktywnych przedsiębiorstw – to właśnie te grupy w największym stopniu odczują nowy sposób naliczania urlopów.

– Zmiany związane ze stażem urlopowym mogą znacząco wpływać na politykę kadrową firm. Wielu pracodawców będzie musiało przygotować się nie tylko organizacyjnie, ale również technologicznie, aktualizując systemy HR i dostosowując procedury do nowego sposobu rozliczania urlopów – mówi Anna Pietraszko, Dyrektor Projektów Consultingowych, HR i Szkoleniowych w Grupie Progres. – Oznacza to również konieczność dokładnego monitorowania historii zatrudnienia pracowników oraz weryfikacji dotychczasowych okresów pracy nieetatowej. Dzięki temu firmy będą mogły prawidłowo naliczać przysługujące dni wolne i uniknąć nieporozumień z pracownikami – dodaje Anna Pietraszko.

Urlopy branżowe i niestandardowe dni wolne w nowoczesnych firmach

Choć nie są ustawowo wolne, w wielu sektorach tradycyjnie obchodzi się też święta zawodowe, którym towarzyszą dodatkowe dni wolne lub uroczystości. Najbardziej znane z nich to m.in.: Barbórka (4 grudnia) w górnictwie, Dzień Strażaka i Dzień Hutnika (4 maja), Dzień Kolejarza (25 listopada), Dzień Energetyka (14 sierpnia), czy Dzień Edukacji Narodowej (14 października).

W kalendarzu znajdują się również liczne święta profesji, które są celebrowane w wielu rosnącej liczbie firm — np. Dzień Pracownika Służby Zdrowia (7 kwietnia), Dzień Pracownika Gospodarki Komunalnej (10 maja), Dzień Leśnika (5 czerwca) czy Dzień Lotnika (28 sierpnia).

W ostatnich latach rośnie również znaczenie niestandardowych form odpoczynku. Firmy coraz chętniej przyznają dni wolne na adaptację nowego zwierzaka, wdrażają dni zdrowia psychicznego, oferują urlopy regeneracyjne po zakończeniu kluczowych projektów, wprowadzają urlopy menstruacyjne, wspierają wolontariat pracowniczy i pozwalają na wzięcie wolnego w sytuacjach życiowych wymagających wsparcia, takich jak trudne rozstanie.

– Ten kierunek zmian pokazuje, że pracodawcy zaczynają postrzegać odpoczynek szerzej niż tylko w wymiarze ustawowym. Coraz częściej wykorzystują to narzędzie do budowania zaangażowania i lojalności pracowników. Jest to realna odpowiedź pracodawców, podążających za trendami i zróżnicowanymi potrzebami pracowników – podkreśla Anna Pietraszko. 

Projektowane uprawnienia PIP – co może zmienić się w 2026 roku?

Wśród planowanych nowelizacji prawnych na 2026 rok największe emocje budzą propozycje rozszerzenia kompetencji Państwowej Inspekcji Pracy. Zgodnie z projektem, inspektorzy mogliby – w określonych sytuacjach – samodzielnie przekształcać umowy cywilnoprawne w etatowe, jeśli charakter wykonywanej pracy spełnia kryteria stosunku pracy, takie jak podporządkowanie, stałe miejsce i czas pracy czy wykonywanie obowiązków pod nadzorem pracodawcy. Obecnie PIP może jedynie kierować sprawy do sądu, nie mając prawa do wydania decyzji administracyjnej w tym zakresie.

Wprowadzenie takich regulacji pozwoliłoby na natychmiastowe egzekwowanie prawa pracy. Ich wprowadzenie może wpłynąć na cały rynek pracy. Firmy korzystające z elastycznych form zatrudnienia będą musiały dokładnie dokumentować, dlaczego dana współpraca nie spełnia przesłanek stosunku pracy, co wymusi lepsze dopasowanie modeli zatrudnienia do faktycznie wykonywanych obowiązków. Dla części pracowników może to oznaczać ograniczenie elastyczności związanej z formułą B2B lub umowami cywilnoprawnymi, ale jednocześnie zapewni większą pewność zatrudnienia i uprawnień pracowniczych.

Grafiki 2026 – wyzwanie dla managerów

Wysoka liczba dni wolnych i zmiany w naliczaniu urlopów oznaczają, że przyszłoroczne planowanie czasu pracy będzie szczególnie wymagające. Kluczowe stanie się precyzyjne rozłożenie urlopów, tak aby firmy mogły sprawnie funkcjonować, a zespoły nie były przeciążone.

– Aby uniknąć luk kadrowych, konieczne będzie planowanie urlopów pracowniczych z odpowiednim wyprzedzeniem, wcześniejsze zbieranie preferencji pracowników, wprowadzanie zastępstw oraz monitorowanie obciążenia zespołów. To szczególnie ważne, ponieważ za niewykorzystany urlop pracownikom przysługuje ekwiwalent finansowy, a niedopilnowanie tych obowiązków naraża firmę na sankcje – w przypadku kontroli kary mogą sięgać nawet 30 tysięcy złotych. Dlatego przyszłoroczne harmonogramy nie będą jedynie kwestią organizacyjną, ale również finansową i formalną odpowiedzialnością pracodawców – podsumowuje Anna Pietraszko z Grupy Progres.